Kościół św. Trójcy w Iwanowicach
A-220 z dnia 26.01.1971 | |||||||
kościół parafialny | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Iwanowice | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |||||||
50°13′22,6″N 19°58′46,4″E/50,222944 19,979556 |
Kościół św. Trójcy w Iwanowicach – drewniana świątynia w Iwanowicach Włościańskich (Iwanowicach) w województwie małopolskim, w diecezji kieleckiej. Jest jednym z zabytków na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.
Usytuowany jest w samym środku wsi, na niewielkim wzniesieniu. Powstał w 1745 na bazie gotyckiej świątyni z 1408, w której w XVI w. działali bracia polscy. W 1557 odbył się Synod piotrkowski. Rekatolicyzacja wsi nastąpiła po przejściu rodziny Dłuskich, właścicieli Iwanowic na katolicyzm. Wówczas kościół wcześniej zamieniony na zbór, po odrestaurowaniu ponownie został konsekrowany w 1624.
Obecny kościół ufundował dziedzic Iwanowic August Aleksander Czartoryski.
Kościół św. Trójcy zbudowany jest w konstrukcji zrębowej o ścianach pionowo oszalowanych z listowaniem i ze stromym dachem pokrytym blachą. Posiada dwie wieże o konstrukcji słupowo-ramowej. Szczyty zwieńczone są hełmami kopulastymi z pozornymi latarniami, a pomiędzy nimi znajduje się kruchta. Do prezbiterium została dobudowana murowana zakrystia, dawniej spełniająca rolę skarbczyka, i kaplica św. Anny Samotrzeć, która pierwotnie była zakrystią.
Wewnątrz zastosowane są sklepienia pozorne. Nad wejściem do zakrystii znajduje się ostrołukowy portal gotycki będący częścią innego kościoła.
W świątyni znajdują się trzy zabytkowe rzeźby gotyckie: Świętego Krzysztofa z lat 1480–1490 z warsztatu Wita Stwosza, Chrystusa Zmartwychwstałego z pierwszej połowy XVI w. oraz rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVI w., a także trzy ołtarze z obrazami z okresu późnego renesansu w stylu manieryzmu z pierwszej połowy XVII w. Na ołtarzu bocznym widoczny jest gotycki obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem odsłonięty w 1973 podczas przeprowadzanych prac renowacyjnych oraz na głównym ołtarzu dzieło Adoracja Świętej Trójcy. W ołtarzu głównym znajduje się późnogotycki krucyfiks z pierwszej połowy XVI w.
Świątynia była wielokrotnie odnawiana m.in. w XIX w. i w latach 70. XX w.
Obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Szlak architektury drewnianej, wyd. Bezdroża, Kraków 2005, ISBN 83-89283-52-2.
- Marian Konarski Sztuka sakralna, wyd ZZJPK, Kraków 1993, s. 21, 53.
- Osadnictwo i krajobraz, wyd. ZZJPK, Kraków 1997, ISBN 83-901471-7-3, s. 26.
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo krakowskie)
- Drewniane kościoły w województwie małopolskim
- Fundacje kościelne Czartoryskich herbu Pogoń Litewska
- Kościoły w diecezji kieleckiej
- Obiekty sakralne w Iwanowicach Włościańskich
- Świątynie pod wezwaniem Trójcy Świętej
- Zabytkowe kościoły w powiecie krakowskim